QUAN NIỆM CỦA NHÀ THƠ VỀ CỘI NGUỒN ĐẤT NƯỚC
Câu thơ mở đầu là lời khẳng định tự nhiên:
“Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi”
Đất Nước tồn tại như một điều hiển nhiên
Có chiều sâu cội nguồn cũng như sự hình thành và phát triển bao đời nay
Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa...” mẹ thường hay kể
hiện diện trong những câu chuyện cổ tích thường mở đầu bằng “ngày xửa ngày xưa” mà các bà mẹ vẫn hay kể cho con cháu nghe
“ngày xửa ngày xưa” thật quen thuộc với mỗi người Việt Nam
giúp ta hiểu Đất Nước có từ nền văn hóa dân gian cha ông ta để lại.
dùng cách nói giản dị, tự nhiên, dễ hiểu, dễ thấm vào lòng người.
“Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Tóc mẹ thì bới sau đầu”
đất nước gắn với phong tục tập quán, hình thành nên bản sắc văn hóa riêng của dân tộc
miếng trầu tình nghĩa trong “Sự tích trầu cau” tượng trưng cho tình nghĩa đằm thắm, thủy chung.
hình ảnh ‘trầu cau” trở thành “Miếng trầu là đầu câu chuyện”
hình ảnh đặc thù của người phụ nữ Việt Nam, thùy mị, duyên dáng và thật đáng yêu
“Đất Nước có từ ngày đó...”
hình dung cả quá trình sinh ra, lớn lên và trưởng thành của dất nước trong tâm thức con người Việt Nam bao thế hệ.
Lời dẫu hết nhưng ý vẫn còn, vẫn nung nấu và sục sôi.
“Cái kèo cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng”
gắn với cách gọi tên “cái kèo, cái cột” khi dân ta biết làm nhà để che mưa che nắng
Thành ngữ “một nắng hai sương” và các động từ liên tiếp “xay, giã, giần, sàng” gợi lên sự vất vả
gắn với nền văn minh lúa nước, lấy hạt gạo làm gia bảo, gắn liền với quá trình lao động vất vả để có được hạt gạo, để sinh tồn.
“Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc”
được cảm nhận qua truyền thống chống ngoại xâm hào hùng của dân tộc
Cây tre là biểu tượng của người Việt Nam, gắn với đời sống thường ngày và có lúc trở thành vũ khí chống giặc.
“Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn”
được cảm nhận trong vẻ đẹp tình yêu của cha mẹ với lối sống nặng tình nặng nghĩa
Dù cay đắng, gian nan nhưng cha mẹ vẫn đồng cam cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi để tình cảm thêm mặn nồng, thắm thiết.
Từ Đất Nước viết hoa diễn tả tình cảm thiêng liêng đối với Đất Nước. Giọng thơ trữ tình, câu thơ dài ngắn đan xen thể hiện cảm xúc tự nhiên, phóng khoáng. Ngôn ngữ giản dị, sử dụng sáng tạo các chất liệu từ văn học dân gian tạo chiều sâu cho ý thơ.
Hình dung cả quá trình sinh ra, lớn lên và trưởng thành của đất nước trong tâm thức con người Việt Nam bao thế hệ.